TRENING – długotrwały proces, który nie narusza harmonijnego, biologicznego rozwoju człowieka, a uzupełniając jednocześnie jego zasób umiejętności specjalnych prowadzi do maksymalnego rozwoju tych jego cech fizycznych i psychicznych, które zapewniają mu osiągnięcie zamierzonego celu.
- Etap szkolenia wszechstronnego
- Rozpoznanie uzdolnień i predyspozycji dziecka,
- Rozwijanie umiejętności ruchowych,
- Stymulowanie naturalnego rozwoju,
- Oddziaływanie na wszystkie cechy motoryczne,
- Treningi o małej objętości i intensywności,
- Nauka techniki ruchów,
- Główne założenia to zabawa i kształtowanie wewnętrznej motywacji,
- Sport jest podporządkowany pod szkołę.
2. Etap szkolenia ukierunkowanego
- Struktura czasowa zgodna z rytmem pracy szkoły,
- Zadania bardziej sprecyzowane,
- Pierwsze formy zorganizowanego współzawodnictwa,
- Kierunkowe kształtowanie rozpoznanych predyspozycji,
- Większe zróżnicowanie form i metod treningowych,
- Więcej ćwiczeń ukierunkowanych(technika, podstawowe warianty techniczne).
3. Etap szkolenia specjalnego
- Kształtowanie i doskonalenie mistrzostwa sportowego w danej specjalizacji ruchowej (dyscyplinie, konkurencji),
- Wyróżnia się fazy: treningu bazowego, rozwoju maksymalnych możliwości oraz stabilizacji osiągnięć,
- Dużo startów oraz długie zgrupowania,
- Trening progresywny,
- Oparty jest o wymogi techniczne i funkcjonalne wybranej specjalizacji.
4. Etap szkolenia mistrzowskiego
- Doskonalenie oraz maksymalizacja czynników warunkujących osiągnięcie najwyższych wyników sportowych,
- Wykorzystanie indywidualnych możliwości,
- Uprawianie sportu staje się zawodem.
Biologiczne uwarunkowania treningu: okres sensytywnych faz rozwoju zdolności motorycznych wg Raczka
Specjalizacja sportowa to intensywny trening sportowy w cyklu rocznym, w jednej dyscyplinie z wykluczeniem pozostałych. Według amerykańskich stowarzyszeń pediatrycznych i sportowych, ze względu na naturalny rozwój fizyczny, psychiczny oraz kognitywny dzieci, nie jest wskazane, by uczestniczyły one w zorganizowanym sporcie zespołowym poniżej szóstego roku życia.
Najlepszą drogą jest dostarczanie dziecku jak najbardziej różnorodnych doświadczeń ruchowych, zarówno w formie zorganizowanej, jak i niezorganizowanej. Jak największa liczba gier, zabaw i sportów bez nakładania jakiejkolwiek presji co do kontynuacji czy wyniku będzie sprzyjała wszechstronnemu rozwojowi fizycznemu jak i psychicznemu.
Okres dojrzewania to kluczowy okres w rozwoju młodych sportowców gdzie duże zmiany w stanie hormonów powodują szybki fizyczne wzrost, rozwój cech płciowych, osiągnięcie zdolności reprodukcji. Młodzi sportowcy są zachęcani do uczestnictwa w różnorodnych sportach i aktywnościach fizycznych w dzieciństwie i do utrzymania tego stanu podczas wczesnej młodości, co jest uznawane za pomocne w ich rozwoju fizycznym, społecznym, poznawczym i emocjonalnym.
WCZESNA SPORTOWA SPECJALIZACJA DROGA NA SZCZYT CZY DROGA DONIKĄD?
Podejście, zwane wczesnym zróżnicowaniem prób sportowych (ang. early sport diversification) oznacza, iż we wczesnym dzieciństwie młody człowiek powinien poznać jak największą liczbę gier i rodzajów aktywności fizycznej. Dopiero w wieku nastoletnim może zacząć się specjalizować w wybranej przez siebie dyscyplinie.
Wczesna specjalizacje jest szufladkowaniem – Szufladkuje się dzieci jako „wielkie talenty” albo „następcy gwiazd z przeszłości”. Presja, która spoczywa na dzieciach jest olbrzymia już we wczesnych latach raczkującej dopiero kariery.
Dr. Matt Bowers mówi, że „To jest właśnie problem specjalizacji – jeżeli od najmłodszych lat dziecko jest skupione na jednej dyscyplinie, będzie bardzo trudno wydobyć jego prawdziwy potencjał w przyszłości. Nastąpią różnego rodzaju komplikacje. Wypalenie, zmęczenie, przetrenowanie zamiast osiągnięcie szczytu formy.
Badania wskazują na silną korelację pomiędzy wczesną specjalizacją a:
- Występowaniem kontuzji sportowych,
- Wadami postawy,
- Trudnościami w kontakcie z rówieśnikami,
- Problemami psychologicznymi.
Dzieci które są objęte wczesną specjalizacją sportową, w porównaniu do dzieci uprawiających różne sporty, zdecydowanie częściej cierpią z powodu urazów przeciążeniowych.
Braki ogólnorozwojowe spowodowane jednostronnym treningiem są najmocniej zauważalne w okresie skoku wzrostowego. Jest to czas obniżonej gibkości, koordynacji i równowagi, co zwiększa ryzyko kontuzji, ale też obniża poziom sportowy. Zwiększająca się presja wyniku powoduje, że 70-80% nastolatków rezygnuje w tym okresie całkowicie z uprawiania sportu. •
Dla dzieci sport powinien być zabawą!
Dzieci budują swoją samoocenę przede wszystkim w oparciu o to, co na ich temat mówią opiekunowie. Dotyczy to także oceniania skutków własnego postępowania. Specjalizacja wiąże się z presją osiągnięcia wyniku, co powoduje, że będzie ono „rozliczane” ze swoich złych wyników. Dziecko, które jest bezustannie krytykowane łatwo dojdzie do przekonania, że wszystko, co robi jest złe i że nie można tego zmienić. Jego sposób wyjaśniania przyczyn swojego zachowania zostanie na trwałe zdominowany przez pesymistyczne atrybucje.
Pesymistyczne atrybucje wyraża się w postaci tendencji do oceniania przyczyn niepowodzeń zawsze jako stałych, o dużym zasięgu i wynikających z wewnętrznych dyspozycji podmiotu. Przyczyny sukcesów interpretowane są odwrotnie, tj. jako przejściowe, o niewielkim zasięgu i uwarunkowane przez zewnętrzne okoliczności.
Zbyt mocne obciążenia dla dzieci w nieodpowiednim wieku, będą powodowały szybki wzrost wyników ale na krótki moment, uniemożliwi to wykorzystanie pełnego potencjału dziecka. (linia czerwona). Prawidłowym rozwojem będzie linia niebieska, czyli progresywny rozwój, który umożliwi dojście do mistrzostwa.
Zestawienie wieku, w którym Kamil Stoch(1987) oraz Gregor Schlierenzauer (1990) zdobywali pierwsze indywidualne sukcesy
Przykłady późnej specjalizacji:
- Tomasz Majewski – sport zaczął uprawiać w wieku 15 lat. Na początku uprawiał trójskok oraz rzut oszczepem,
- Marcin Gortat – profesjonalnym koszykarzem został w wieku 18 lat. Wcześniej trenował lekką atletykę oraz piłkę nożną
- Monika Pyrek – początkowo trenowała koszykówkę. Skok o tyczce zaczęła trenować w wieku 15 lat
- Hope Solo — 92-krotna reprezentantka USA — przyjmuje rolę bramkarki w wieku 17 lat, wcześniej odnosiła sukcesy jako napastniczka,
- Rocky Marciano – jeden z najlepszych bokserów w historii, mistrz świata wagi ciężkiej(49-0-0) – pierwszą walkę bokserską stoczył w wieku 23 lat, zaś pierwszą profesjonalną w wieku 25 lat.
Mistrzostwa Europy Juniorów w Lekkoatletyce w 2011r. Tallin
Tabela medalowa:
5 lat późnię m.in ci sami zawodnicy:
Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce w 2016r. Amsterdam
Proszę zwrócić uwagę gdzie reprezentacja Polski była na Mistrzostw Europy juniorów a gdzie na Mistrzostwach Europy seniorów. Można wywnioskować, że lekkoatleci są prawidłowo szkoleni, ponieważ sukcesy przychodzą w odpowiednim czasie czyli po 20 rokiem życia.
Letnie Igrzyska Olimpijskie Młodzieży w Singapurze 2010
Letnie Igrzyska Olimpijskie 2016 w Rio De Janeiro
Gdzie są Stany Zjednoczone na Igrzyskach Olimpijskich Młodzieży? BRAK… 6 lat później wygrywają tabele medalową Igrzysk Olimpijskich w Rio De Janeiro. Polacy również moją o wiele lepszy wynik 6 medali młodzieży i 11 medali dorosłych zawodników.
